Firmaların büyüyen rekabet ortamlarında ayakta durabilmeleri, kaliteli ve ucuz üretim ile
beraber birim zamandaki çıktı miktarlarını arttırmaları ile mümkün olmaktadır. İşletme
giderlerinin azaltılması ve kârın maksimizasyonu konusu, bütün firmalar için her zaman ana
bir uğraş ve araştırma konusudur. Maliyet düşürme çabalarının temeli, kullanılacak
teknolojiler ile insan gücüne bağımlılığın azaltılmasıdır. Gerekli teknolojilerin entegre
edilmesi ile maliyetlerin azaltılması ve birim zamanda daha fazla ürün elde edilmesi,
firmaların rekabet şanslarını artırmaktadır. Ayrıca bu teknolojiler verimlilik adına farklı
çözümler ve alternatifler sunarak, tüm sektörlerde üretim ve depolama operasyonlarında
kolaylık sağlamaktadır. Bu üretim ve depolama operasyonlarında teknolojiye bağlı olarak
daha az insan gücü kullanımı ile daha yüksek kalite ve miktarlarda üretim yapılabilir.
Teknolojinin devreye girdiği bu iş alanlarında üretim, depolama ve sevkiyat aşamalarında
ürünlerin taşınmasında yetersiz ve maliyetli olan insan gücünden vazgeçilmektedir. İnsan
gücünün yerine ise, çok daha uygun mekanik kaldırma ve taşıma makineleri tercih edilmeye
başlanmıştır. Bu mekanik kaldırma ve taşıma makinelerinden de üretimde ve üretim dışı
ortamlarda rahatlıkla kullanılabilmesi ve çeşitliliği nedeniyle en sık kullanılanı forkliftlerdir.
İşletmelerde taşıma işlemlerinin en sık kullanılanı olan forkliftler vasıtasıyla taşımalar ile,
istenen yüklerin kaldırılarak ve iletilerek yer değiştirilmesinde büyük bir kolaylık sağlanır.
Ayrıca forkliftlerin gelişimi; taşıma ve çok yönlü kullanımların çeşitlendirilmesi adına her
geçen gün daha fazla önem arz etmektedir. Buna karşın, forklift kullanım oranları sürekli
arttıkça, forklift kaza ve çarpışmaları da aynı oranda artış göstermektedir. Bu yüzden de
forkliftler, İş Sağlığı ve Güvenliği hususlarında ciddi bir alan teşkil etmeye başlamıştır.
Forklift kazalarının ve çarpışmalarının önlenmesi için takip sistemleri ile forkliftlerin hız
sınırlamaları, yavaşlatılmaları ve hatta gerekli anlarda durdurulmaları için bazı teknolojiler
mevcuttur. Örneğin, IoT teknolojileri bu kaza ve çarpışmaların önlenmesi için kullanıcılara
oldukça yardımcı olmaktadır. Yazının geri kalanında, bu hususlar detaylı olarak
incelenecektir.
Forkliftlerin Üretime Direkt Katkıları
Forkliftler sayesinde, insan gücüne dayalı yük taşımalarına kıyasla, daha kolay, hızlı ve
güvenli yer değiştirme işlemleri sağlanır. Depolama, ara stoklama ve istifleme amacı ile
kullanılan forkliftler; ağır malzemeleri yükleme, taşıma ve istiflemek için de diğer
uygulamalara göre daha avantajlı ve güvenli makinelerdir. Forklift kullanımının sağlayacağı
yararlar konusunda, iş gücü kazancının ve zaman faktörünün hesaplanması ile genel bir fikir
sahibi olunabilir. Çok sayıda çalışanın uzun sürede yapabileceği bir işi, forkliftler ile
dakikalar içerisinde tamamlamak mümkündür. Bu nedenle, forkliftler taşıma sürelerini
kısaltıcı etkileri ile üretime büyük katkıda bulunurlar.
Bir diğer yandan; taşıma, depolama ve yükleme gibi faaliyetlerde standart palet kullanımının
artmasıyla birlikte, yüklerin üst üste konulabilmesi ve istiflenmesi sağlanarak dikine
depolama tekniği gibi yeni yöntemler geliştirilmiştir. Bu yöntemler sayesinde depolama
işlemlerinde alan kullanımları maksimize edilmiş, forklift kullanım oranları oldukça artmıştır.
Kullanım oranlarının gittikçe artması da forkliftlerin geliştirilmesini ve çeşitlendirilmesini
sağlamıştır. Bu kullanım miktarının getirdiği forklift çarpışmalarına dayanan iş kazalarını
önleme konusu ise, yeni teknolojik çözüm gereksinimlerini beraberinde getirmiştir.
Forkliftlerin Faydalarına Karşın İş Kazası Gerçekleri
Forkliftler, avantajlarının yanı sıra forklifte bağlı oluşan kazalar düşünüldüğünde, iş
güvenliğinin önemli unsurlarından biri haline gelmiştir. İşyerlerinde sürekli olarak forklift
nedenli çarpışmalar ile kazalar meydana gelmektedir. Bu duruma yönelik gerekli önlemler
alınmadığında veya uygulanmadığında ise, forklift iş kazalarına bağlı olarak ölümler ve gün
kayıplı kazaların miktarı da gittikçe artmaktadır. Forklift Güvenlik Sistemleri ile dışarıdan
gelen müdahaleler ve riskler azaltılarak, çalışanlar meydana gelebilecek kaza ve
çarpışmalardan büyük oranda korunmaktadır.
Kaza sınıflandırmaları, Sosyal Güvenlik Kurumunun (SGK) belirlediği ana kaza başlıklarına
göre tasnif edilmektedir. Burada forkliftlere bağlı iş kazası olarak nitelendirilebilecek kazalar;
devrilen bir yükün veya makinenin altında kalarak yaralanma, nesnelerin devrilmesi sonucu
yaralanma, forkliftin hareketli yük veya makinelere çarpması, forkliftin hareketli yük veya
makinelerin arasına sıkışması ve forkliftin çalışanlara çarpması gibi ana gruplandırmalara
ayrılmaktadır.
Forklift kazaları, “İş Kazaları Faaliyetleri” ve “Taşıma için Depolama ve Destekleyici
Faaliyetler” gruplarına istinaden analiz edildiğinde, 2013 – 2017 yılları için SGK verileri
doğrultusunda ortaya çıkan tablo aşağıda paylaşılmıştır:
Şekil 1, Yıllara göre taşımacılık için depolama ve destekleyici faaliyetler grubundaki iş
kazaları grafiği
(SGK istatistikleri, 2019)
Grafik doğrultusunda 2013 yılı ile başlayan forklift iş kazaları temelli yükselişin 2017 yılına
kadar devam ettiği gözlemlenmiştir. Bu yükselişin ana nedenleri arasında, işletmelerin forklift
operasyon güvenliğine yeteri kadar önem vermemesinin olduğu öngörülmektedir. Forklift iş
güvenliği başlığı altında personele verilen güvenlik eğitimlerinin yanı sıra, forklift için
uygulanması gereken prosedürlerin de uygulanmadığı tespit edilmiştir. Ayrıca forklift iş
güvenliği için gerekli kuralların belirlenmemesi, belirlense dahi bu kuralların operatör ve
personellere aktarılıp kontrollerinin sağlanmaması kazaların diğer en büyük sebeplerindendir.
İmalat sektörü ve buna bağlı destekleyici iş alanları, ölümlü forklift kazalarının diğer
sektörlerden daha fazla görüldüğü alanlardır. Yöneticiler, forklift operatörleri ve diğer tüm
çalışanlar; forklift kazalarının oluşumunda etken olan hususlar hakkında bilgi sahibi olmalıdır.
Bu kişiler, tesislerde taşıma ve insan odaklı kazaların oluşumunu engelleme amaçlı eğitimler
almalıdır.
Forklift Kaynaklı İş Kazaları Hakkında Yönetmelikler
Makine Emniyeti Yönetmeliği’ne göre makine üretici firmalar, makinelerin tasarım ve üretimi
ile ilgili sağlık ve güvenlik kurallarına uymak zorundalardır. Yönetmelikte, forklift gibi iş
makinelerinin emniyet mekanizmalarının tasarımı ve üretiminde aşağıdaki İş Sağlığı ve
Güvenliği kurallarına uyulması gerekmektedir:
Temel sağlık ve güvenlik kuralları
Belirli makine sınıfları için ilave temel güvenlik ve sağlık kuralları
Makinelerin hareketi sebebiyle meydana gelen belirli tehlikeleri önlemek için temel sağlık ve güvenlik kuralları
Kaldırma işlemi sebebiyle meydana gelen belirli tehlikeleri önlemek için temel sağlık ve güvenlik kuralları
Yeraltı işleri için tasarlanmış makineler için temel sağlık ve güvenlik kuralları
Kişilerin kaldırılması veya taşınması sebebiyle meydana gelen tehlikelerin önlenmesi için temel sağlık ve güvenlik kuralları
Ayrıca kullanılan forklift tipine göre, aşağıdaki emniyetli kullanım mekanizmaları ve standartları bulunmalıdır:
Nesnelerin devrilmesine ve forkliftlerin çarpmasına karşı koruyucu yapı (ROPS)
Düşen nesnelere karşı koruyucu yapı (FOPS)
Forklift operatörünü koruma amaçlı emniyet tedbirleri (koltuklar ve emniyet kemeri, erişim vasıtaları)
Kullanıma sunulmuş olan forkliftlerde olumsuz olarak insan, makine, tesis ve malzeme etkileşimleri için uyarı sistemleri (korna, yanıp sönen baş üstü ışıkları gibi)
Forklift Kaynaklı Çarpışmalar ile İş Kazalarını Önleme Sistemleri
Hem işveren hem de çalışanlar için bu kadar kritik bir konuda insan hatasına mahâl vermeden,
en güvenli yol olarak teknolojiyi kullanmak, sistemli ve garanti çözümler ile işi sağlama
almak artık bir zorunluluktur. Trio Mobil'in en gelişmiş IoT ve Yapay Zekâ teknolojilerini
kullanarak geliştirdiği Veri Analitiği destekli “Forklift ve Yaya Güvenlik Sistemleri” hem
operasyonların verimliliğini artırmakta, hem de forkliftlerin birbirleriyle, yayalarla veya
belirlenen alanlar ile karşılaşmalarında otomatik olarak yavaşlatılmasını sağlayarak iş
kazalarını önlemektedir.
Forklift Güvenliği Çözümü ile ilgili daha fazla bilgi almak için Forklift Güvenlik Çözümleri
sayfamızı ziyaret edebilirsiniz. Ek olarak, işletmenize özel demo ve fizibilite çalışmalarıyla
ilgili IoT uzmanlarımız ile iletişime geçmek için tys@triomobil.com'a mail atabilirsiniz.
Trio Mobil'in Çözümleri hakkında daha fazla bilgi edinin
Trio Mobil'in son teknoloji ve yapay zeka destekli araç takip sistemleri ile güvenliğinizi artırın ve operasyonel verimliliğinizi üst düzeye çıkarın. Kataloğumuzu hemen indirerek yenilikçi çözümlerimiz hakkında daha fazla bilgi edinin.
x
Trio Mobil'in Çözümleri hakkında daha fazla bilgi edinin
Sizinle iletişime geçmemiz için formu doldurun!
×
Size daha iyi hizmet verebilmek için sitemizde çerezlere yer veriyoruz. Sitemizi kullandığınız sürece Gizlilik ve Çerez Politikamızı kabul etmektesiniz. Detaylı bilgi için tıklayınız.