5G teknolojisi, gigabit veri hızları, milisaniye gecikmeleri, ultra yüksek ağ güvenilirliği ve bağlantı yoğunluğu gibi sorunları ortadan kaldıran, yeni nesil mobil teknolojisidir. 5G, IoT teknolojisi ile birlikte kullanıldığı zaman, özellikle işletmeler için hız, güvenlik ve optimizasyon fırsatları sunmaktadır.
IoT Analytics'in 5G üzerine yaptığı son çalışma 44 farklı IoT kullanım durumunu ortaya koyuyor ve bu kullanım durumlarının 2025 yılına kadar 76 milyon 5G bağlantısını hesaba katacağı tahmin ediliyor. Bu yazıda ise, bu kullanım senaryolarından dikkat çekici ve en yüksek potansiyele sahip IoT tabanlı uygulamalar vurgulanmıştır.
Otomotiv ve taşımacılığın IoT uygulamalarında 5G teknolojilerinin benimsenmesinde bir numaralı sektör olması beklenmektedir. Hâlihazırda araç teşhisi, konum izleme ve kullanıcı temelli sigorta gibi telematik uygulamalarını kullanan ve milyonlarca bağlı otomobile sahip olan “IoT” uygulamaları mevcuttur. Bu IoT uygulamaları, çoğunlukla araçlardan toplanan küçük hacimli gerçek zamanlı olmayan verilerin iletimi şeklinde çalışmaktadır. Bugün IoT uygulamalarında veri iletişimi, herhangi bir performans sorunu olmaksızın geleneksel hücresel (2G, 3G ve 4G) teknolojiler üzerinden sağlanmaktadır.
Bununla birlikte, 5G'nin teknolojik olarak sağladığı özellikle hızlı veri aktarma imkânı, IoT uygulamalarında da daha hızlı veri işleme imkânı sunmaktadır.
Örneğin 5G teknolojisi, aracın performansı ile sürücülerin davranışları hakkında gerçek zamanlı olarak daha ayrıntılı verileri çok hızlı bir şekilde toplanması, daha karmaşık ve yeni hizmetlerin sunulması gibi faydalar sunmaktadır.
Dünyanın birçok bölgesinde mobil iletişim ağı olarak bilinen, eski nesil 2G ve 3G teknolojileri planlı olarak kapatılacaktır. Şebekelerin ve altyapıların desteklediği teknoloji olarak mevcutta kullanılan LTE teknolojisi, yine yakın gelecekte IoT uygulamaları için önde gelen mobil bağlantı teknolojisi olarak kullanılmaya devam edecek. Önümüzdeki birkaç yıl içerisinde ise birçok IoT ve araç telematiği uygulamasının hem LTE hem de 5G teknolojisini desteklemesi bekleniyor.
Örnek: Harman markası, ilk 5G ve IoT uygulamalarına hazır “Connected Car” çözümünü duyurdu.
Araç içi bilgi-eğlence sistemleri sürücülere ve yolculara araç, güncel trafik veya hava durumları tahmini gibi bilgi ve eğlence hizmeti özellikleri sunan sistemlerdir. Bu sistemler, daha çok ve hızlı şekilde veri aktarımına ihtiyaç duyduğu için, 5G teknolojisi bu alanda büyük fayda sağlayacaktır.
Mevcut teknolojiler ile karşılaştırıldığında 5G mobil teknolojisi; IoT uygulamaları, AR/VR tabanlı navigasyon sistemleri ve eğlence hizmetleri gibi yeni uygulamaları geliştirme ve etkinleştirme konusunda daha fazla imkân sunar.
Yakın gelecekte ise araç içi bilgi-eğlence sistemleri için harici cihazların kullanımı, örneğin cep telefonu üzerinden mobil şebekeler vasıtasıyla, daha olası görünüyor. Teknolojik olarak yakın zamanda da 5G teknolojisi destekli mobil telefonlar da öne çıkacaktır. Öte yandan, “Connected Car” olarak adlandırılan internete direkt bağlı çalışan araçların da yaygınlaşması ile araç içi bilgi ve eğlence sistemleri için 5G teknolojisi bir mecburiyet haline gelecektir.
Örnek: Nissan ve NTT DoCoMo, AR ve 5G destekli sürüşü test ediyor.
Enerji ve kamu hizmetleri sektöründe özellikle akıllı elektrik şebekelerinin IoT ile gerçek zamanlı yönetimi ve otomasyonu için 5G büyük önem arz etmektedir. Enerji tüketimine yönelik IoT çözümleri, şebekede meydana gelen arızaları hızlı bir şekilde tespit edip bunlara yanıt vererek operasyonları ve bakım sürelerini optimize etmeyi amaçlamaktadır.
Kamu hizmeti işletmecileri, IoT uygulamalarında yeni sensörler ve kontrol sistemiyle operasyonları giderek daha fazla otomatikleştirmek ve yenilenebilir enerji kaynakları ile elektrikli araç şarj istasyonlarını entegre etmek için şebekelerini yükseltmektedir.
5G'nin bu alanda da IoT uygulamalarında diğer alternatiflere kıyasla daha hızlı ve daha esnek olması nedeniyle büyük ölçüde benimsenmesi beklenmektedir.
Örnek: Nokia, IoT tabanlı akıllı elektrik şebekeleri için 5G tabanlı URLLC teknolojisi geliştirdi.
Sanayi sektöründe, 5G'nin IoT uygulamalarının önemli bir alt kolu olan statik işbirlikçi robotlardan otonom taşıma araçları (AGV'ler) gibi tamamen mobil robotlara kadar çeşitli mobilite derecelerine sahip endüstriyel robotların bağlantısını sağlamak için en uygun teknoloji olduğu konusunda genel bir fikir birliği ortaya çıkmaktadır.
Birçok sensöre sahip olan, durumsal hareket edebilen, teknolojik gelişmelerle daha akıllı hale gelen, ürünlerin taşınması veya onarımları gibi çeşitli görevleri bağımsız olarak gerçekleştirebilen bu robotların, artan miktarda veriyi anlık olarak işleyebilmeleri gerekmektedir.
Bununla birlikte, bu robotlara yeterli işleme kapasitesini yerleştirmek, özellikle küçük robotlar için çok zor ve pahalı olabiliyor.
5G teknolojisi ise, IoT uygulamalarındaki bu sorunların çözülmesine yardımcı olabilir, düşük gecikme süresi ve yüksek güvenilirliği sayesinde 5G; işlemlerin bulut tabanlı sunuculara aktarımını kolaylaştıracak, böylece donanım karmaşıklığını ve maliyetini de en aza indirecektir.
Örnek: Ericsson, Audi fabrikalarının IoT sistemlerinde, kablosuz üretim robotlarını internete bağlamak için 5G'yi deniyor.
Video gözetimi ve analitiği, 5G bağlantısıyla gelişmesi beklenen başka bir IoT uygulamadır. Son yıllarda kamu güvenliğine yönelik artan tehditler nedeniyle, dünyadaki birçok hükümet ve belediye kamu gözetimi ve güvenlik sistemlerine yatırım yapmaktadır ve bu eğilimin gelecekte daha da hızlanması beklenmektedir.
Bugün, IoT tabanlı genel video gözetim sistemlerinin çoğu hala kablolu bağlantıya güveniyor ancak, Wi-Fi veya hücresel gibi kablosuz iletişimlerin benimsenmesi, kablolu ağlara kıyasla daha kolay & hızlı kurulum ve genellikle daha düşük maliyet nedeniyle popülerlik kazanıyor. Statik CCTV kamera sistemlerinde Wi-Fi tercih edilen yöntem olsa da, hücresel bağlantı, özellikle LTE, geçici statik kurulumlarda ve mobil cihazlarda daha popüler durumdadır.
LTE ağları, canlı ve kaydedilmiş HD videoya uzaktan erişim için iyi bir performans
seviyesi sunarken, bu gibi IoT uygulamalarında 5G'nin benimsenmesi, gerçek zamanlı olarak
daha karmaşık video içeriği analizi ve çok sayıda kameranın konumlandırılması için gereken
performans artışını sağlayacaktır.
Örnek: Samsung ve KDDI, 5G üzerinden IoT tabanlı UHD gözetim videosunun
gerçek zamanlı aktarımını göstermektedir.
Orta ve uzun vadede, 5G'nin yaratması beklenen en büyük etki, araçlar arasında da trafik ve yol koşulları hakkında gerçek zamanlı bilgilerin IoT tabanlı sistemler aracılığıyla paylaşılmasını sağlamaktır.
Bu yeni işbirliğine dayalı hareketlilik ve sürücü yardım hizmetleri sistemleri, hem özel hem de toplu taşımaya yöneliktir. Araçlar arası iletişime ek olarak, yol kenarı sensörlerinden ve baz istasyonlarından oluşan 5G ve IoT tabanlı bir altyapının oluşturulması gerekir. Bu altyapının ise, teorik ismi V2X olarak anılmaktadır.
Şu anda, hücresel tabanlı V2X iletişimleri, 3GPP Rel-14 ve 15'in bir parçası olarak LTE ağlarında desteklenirken, 5Gve IoT tabanlı V2X, 2021'de piyasaya sürülecek 3GPP Rel-16 setinin bir parçası olarak tanıtılacaktır.
Bu tür Akıllı Ulaşım Sistemleri gibi IoT uygulamaları, yol kenarı altyapısından ve yoldaki araçlardan toplanan gerçek zamanlı trafik verilerini analiz ederek, sürücüleri tehlikeli yol koşulları, trafik engelleri ve yaklaşan güvenlik açısından kritik durumlar hakkında zamanında uyararak yol güvenliğini ve trafiği artırabilir.
Örnek: SK Telecom, Seul'de 5G özellikli bir IoT tabanlı akıllı ulaşım sistemi inşa ediyor.